2 listopada 2023 roku opublikowano rozporządzenie MRiPS w sprawie BHP na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe. Nowe przepisy wchodzą w życie 17 listopada.

To ważna zmiana dla pracodawców i pracowników. Wcześniej wiele firm miało wątpliwości co do refundacji kosztów zakupu szkieł kontaktowych, bo nie było o nich mowy bezpośrednio w rozporządzeniu. Podobne wątpliwości mieli również pracownicy, którzy często rezygnowali z ubiegania się o refundację.

UWAGA: Zgodnie z nowymi przepisami pracodawca będzie musiał zapewnić pracownikom okulary lub szkła kontaktowe korygujące wzrok, jeżeli wyniki badań okulistycznych w ramach profilaktycznej opieki zdrowotnej wykażą potrzebę ich stosowania podczas pracy.

Pracodawca jest zobowiązany zapewnić pracownikom okulary lub szkła kontaktowe korygujące wzrok, zgodne z zaleceniem lekarza. Jednak nie każdemu i nie zawsze. Kwota refundacji nie została określona przez ustawodawcę i w poszczególnych zakładach pracy waha się najczęściej od 250 do 450 zł.

Którym pracownikom trzeba zrefundować zakup okularów i szkieł?

Częstotliwość refundacji jest uzależniona od stanu wzroku pracownika. Są sytuacje, w których można odmówić refundacji zakupu.

Pracodawca ma obowiązek zapewnić pracownikom okulary lub szkła kontaktowe korygujące wzrok, zgodne z zaleceniem lekarza, jeżeli wyniki badań okulistycznych przeprowadzonych w ramach profilaktycznej opieki zdrowotnej wykażą potrzebę ich stosowania podczas pracy przy obsłudze monitora ekranowego (§ 8 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 10 grudnia 1998 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe). Przez pracownika należy w tym wypadku rozumieć każdą osobę zatrudnioną przez pracodawcę, w tym praktykanta i stażystę, użytkującą w czasie pracy monitor ekranowy co najmniej przez połowę dobowego wymiaru czasu pracy. Szczegółowe zasady na jakich pracodawca wywiąże się z ciążącego na nim obowiązku powinny zostać określone regulaminie zakładowym. W praktyce obowiązek ten najczęściej jest realizowany w drodze refundowania zakupu dokonanego przez pracownika.

Częstotliwość refundacji jest uzależniona od stanu wzroku pracownika

Tworząc regulamin pracodawcy muszą pamiętać, że w 2024 r., podobnie jak w minionych latach, pracodawca nie ma prawa ograniczać częstotliwości dokonywania refundacji zakupu okularów. Za każdym razem, gdy wada wzroku pracownika ulegnie zmianie, pracodawca ma obowiązek zapewnienia mu okularów lub szkieł kontaktowych korygujących wzrok zgodnie z zaleceniem lekarza. Jeśli wada wzroku pracownika nie postępuje (lub nie cofa się) szybko, może to oznaczać, że kolejna refundacja będzie miała miejsce dopiero po wykonaniu przez niego kolejnych badań okresowych. Jeśli jednak zdarzy się, że pracownik już wcześniej będzie odczuwał pogorszenie wzroku, to może zgłosić to pracodawcy, a ten powinien skierować go na badania. Jeśli okaże się, że wada wzroku się zmieniła, a pracownik potrzebuje okularów o innej mocy, to na podstawie zaświadczenia wystawionego przez lekarza pracodawca będzie zobowiązany dokonać kolejnej refundacji, niezależnie od tego, ile czasu minęło od poprzedniej.

Pracodawca nie ma obowiązku dokonywania kolejnej refundacji w sytuacji, gdy wzrok pracownika się nie zmienia, ale okulary, których używa np. uległy uszkodzeniu. Jeśli dokonał zakupu refundacji okularów, nie musi także refundować zakupu szkieł kontaktowych tylko dlatego, że taka forma korygowania wzroku jest dla pracownika wygodniejsza, a zmienione przepisy dopuszczają obecnie taką możliwość.

Podstawa prawna

§ 8 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 10 grudnia 1998 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe (Dz.U. z 1998 r. poz. 973 ze zm.)

Czy okulary można odliczyć od podatku?

Podatnicy sygnalizują też, że okulary są niezbędne do ochrony wzroku przed szkodliwymi działaniami ekranu komputerowego, zmęczeniem i wysychaniem oczu. Bez nich nie mogliby więc skutecznie pracować, świadcząc na przykład usługi programistyczne.Skarbówka upiera się, że nie.

Dyrektor KIS podtrzymuje jednak swoje wcześniejsze stanowiska, że nawet informatyk prowadzący działalność gospodarczą i ponoszący wydatki na zakup okularów korekcyjnych czy soczewek kontaktowych nie może ich zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu.

zdjęcie: abonament freepik.com